Een stadswandeling is de ideale manier om een stad (beter) te leren kennen. Amersfoort heeft er sinds kort een wandelroute bij met een specifiek thema: religieus erfgoed in de binnenstad. Het Gilde organiseert rondleidingen en er is een boekje waarin je alles kunt nalezen of waarmee je zelf kunt gaan lopen.
Jacob leeft als conciërge samen met de broeders in een klooster. Hij doet allerlei klusjes en onderhoudt de tuin. Het klooster ontvangt veel gasten, waaronder op een dag Henry Loman. Hij spreekt Jacob aan, omdat hij iets te vroeg is gearriveerd. Meestal ontvangt gastenbroeder Andreas de mensen, maar Jacob weet de weg ook en brengt Henry naar zijn kamer. Bij het avondeten blijkt uit het gesprek van de broeders dat Henry Loman een bekend politicus is, die onlangs is afgetreden.
Esther Gerritsen weet me meteen te raken met haar mooie zinnen, waarin Jacob zijn leven beschrijft en worstelt met zijn geloof: Verder lezen
Marieke Rijneveld (toen nog zonder Lucas) werd al een beetje bekend met haar gedichtenbundel Kalfsvlies. Haar poëzie heeft lange regels en het spreekt mij niet zo aan, maar haar roman trekt me wel, misschien omdat ze aansluit in een lange rij ex-gereformeerden. Het geloof speelt een rol in haar eerste roman De avond is ongemak die autobiografisch getint is. Marieke verloor haar broer toen ze drie jaar was. Hoofdpersoon Jas maakt het overlijden van haar oudste broer veel bewuster mee. Ze mist hem enorm, maar kan dit aan niemand kwijt. Vader en moeder verbieden Obbe, Jas en Hanna om het over Matthies te hebben. Er wordt sowieso erg weinig gepraat.
We groeien op met het Woord, maar de woorden ontbreken steeds vaker in de boerderij.
Een jeugd op het platteland, in de gereformeerde kerk, gevolgd door de trek naar de stad. Secularisatie voor seculieren verklaard. Het is een bekend Nederlands recept: verwijdering van ouders en familie, heimwee vermengd met triomf, ontluikend kunstenaarschap (onbegrepen in de oude kring). Dan dient een nieuwe familie van interessante vrienden en geliefden zich aan, seksuele emancipatie en opwaartse mobiliteit volgen, gesymboliseerd door muziek, feesten, romans, exposities, films. De ontwikkeling richting een groter individualisme is voltooid. Je kunt de markt op, creatief zijn. Met je laptop naar een flexplek.
Bram, de hoofdpersoon in Wormen en engelen, beschrijft zichzelf op deze rake manier. Waar bekende ex-gereformeerden als Maarten ’t Hart zich afzetten tegen het geloof van hun jeugd, probeert Bram er met een open blik naar te kijken. Hoe komt het dat sommige van zijn vrienden religieus zijn gebleven en anderen, zoals hijzelf, vroeg of laat zijn afgehaakt? Verder lezen
‘Bewaar nooit je oude dagboeken,’ zegt Anne Büdgen aan het begin van haar prozadebuut. Blijkbaar heeft hoofdpersoon Anna Meesink zich daar niet aan gehouden, want haar zorgvuldig bijgehouden tienerdagboeken vormen Boven de straat hangt een witte lucht. Aan het begin voel ik dezelfde gêne als de hoofdpersoon, omdat ik zoveel herken: het christelijke wereldje van de jaren negentig, bekende bijbelteksten en veel van mijn eigen gedachten als tiener. Oja, zo was het inderdaad… Het voelt een beetje ongemakkelijk, maar ik wil toch door. Het leest ook wel lekker weg, zo’n dagboek met korte stukjes.
Nederland is een seculier land geworden en de kerken worden leger, maar ondertussen gelooft meer dan de helft van de Nederlanders dat er meer is tussen hemel en aarde. Velen zijn op zoek, gaan naar yoga en lezen de Happinez. Anderen verdiepen zich in oude religies, om daar vervolgens uit te halen wat goed voelt. Dat laatste doen de elf mensen in het boek Flexibel geloven. Voor dit boek heeft Frieda Pruim de interviews afgenomen en Manuela Kalsky schreef er een wetenschappelijke beschouwing achteraan.
Zes van de geïnterviewden geven aan dat ze twee of meer religies combineren. Verder lezen
In de jaren tachtig dook een onbekende, dodelijke ziekte op, die vooral onder homoseksuelen voorkwam. Het was ook de tijd dat homoverenigingen werden opgericht en homo’s en lesbiënnes samen begonnen te strijden voor hun rechten. In het drieluik Een verhaal van liefde, ziekte en dood vertelt Jonas Gardell over de opkomst van de homobeweging, die zo vroeg al werd opgeschrikt door de nare ziekte aids.
In 1982 verhuist Rasmus naar Stockholm. Hij heeft net eindexamen gedaan en is blij dat hij het dorp van zijn jeugd kan ontvluchten. Daar hoorde hij er nooit bij; hij werd gepest omdat hij anders was. In Stockholm begint hij een nieuw leven en komt in contact met mensen die zijn zoals hij. Dat is nog een heel avontuur. Voor het eerst naar een ontmoetingsplaats gaan of een homoclub gaan vindt hij doodeng, maar hij voelt ook dat dit is waar hij hoort. Verder lezen
